گزارش دهمین نشستهای کرسی یونسکو: هوش مصنوعی، فضای مجازی ومدیریت رفتارجمعی
دهمین نشست از سلسله نشستهای کرسی یونسکو در فضای مجازی و فرهنگ، با سخنرانی دکتر مسعود اسدپور؛ عضو هیات علمی گروه هوش ماشین و رباتیک، فناوری اطلاعات و نرم افزار دانشگاه تهران و سرپرست پژوهشگاه فضای مجازی با عنوان “هوش مصنوعی، فضای مجازی ومدیریت رفتارجمعی“، روز سه شنبه سوم اسفندماه در تالار ایران دانشکدهی مطالعات جهان برگزار شد.
دکتر اسدپور سخنرانی خود را با ایراد مقدمهای در ارتباط با کاربردهای هوش مصنوعی ذکر کرد با این محتوا که امروزه ردپای هوش مصنوعی را میتوان در علوم مختلفی اعم از پزشکی، علوم هوافضا، اکتشافات، تکنولوژی اطلاعات و سیستم شبکههای اجتماعی مشاهده کرد. بعد از آن به ارائهی گزارشی از تاریخچهی هوش مصنوعی پرداخت و آغاز شناخته شدن هوش مصنوعی به عنوان یک علم را از سال ۱۹۸۷ عنوان کرد.
این استاد گروه فناوری اطلاعات و نرم افزار دانشگاه تهران در طرح اینکه هوش مصنوعی چیست، این مفهوم را از آن دسته مفاهیمی دانست که که هنوز تن به تعریف جامع و واحدی نداده است و دانشمندان این حوزه تعاریف گوناگونی را مطرح کردهاند اما اکثر تعریفهایی را که در این زمینه ارائه شدهاند بر پایه یکی از ۴ باور زیر عنوان کرد:
- سیستمهایی که مانند انسان فکر میکنند
- سیستمهایی که به طور منطقی فکر میکنند
- سیستمهایی که مانند انسان عمل میکنند
- سیستمهایی که به طور منطقی (رشنال) عمل میکنند.
در ادامه دکتر اسدپور در رابطه با این که طراحی یک ماشین هوشمند از دیرباز آرزوی بشر بوده است، و در این مسیر رشتهی هوش مصنوعی سعی در کشف راههایی برای تزریق هوشمندی به سیستمهای طراحی شده توسط بشر را دارد و این که تئوریهای جدید در مورد یک سیستم هوشمند نگاهی پیوندگرا دارند، سخن گفت. ایشان در زمینهی شرح این نگاه پیوندگرا به ارائهی مثالهای متنوعی از هوش گروهی در بین حیوانات نیز پرداخت و مواردی از معماری و خانه سازی در بین حیوانات را به عنوان نمونه آوردند که در آن حیوانات در نتیجهی هوش گروهی و رفتارهای پیوندگرا توانسته بودند صاحب فناوری برتری نسبت به بشر در معماری و خانه سازی شوند. از جهتی نیز ایشان براساس این تئوریها قائل به وجود شباهتهایی در برخی رفتارهای جمعی انسانها و حیوانات بودند…
سرپرست پژوهشگاه فضای مجازی همچنین به بررسی اینکه هوشمندی یک سیستم حاصل پیوندها و ارتباطات موثر و شبکه مناسب اجزای سیستم بوده، پرداخت و در این باره که اجزای ساده و غیرهوشمند در صورتی که هوشمندانه از طریق یک شبکه ارتباطی کارا کنار هم قرار گیرند میتوانند یک سیستم هوشمند تولید کنند، مسائلی را مطرح نمود.
دکتر اسد پور در بخش پایانی سخنرانی خود اهمیت نگاه شبکهای و پیوندگرایانه به فضای مجازی را مورد تاکید قرارداد و از این دیدگاه به مساله مدیریت رفتار جمعی کاربران در فضای مجازی پرداخت و سادهترین راه را برای کنترل رفتار یک شبکه، کنترل هاب ها و عوامل آگاه آن شبکه عنوان کرد.
در بخش پایانی نشست دکتر عاملی، ریاست دانشکدهی مطالعات جهان نیز سخنرانی کوتاهی داشت. ایشان در سخنان خود منطق هوش مصنوعی را تابعی از منطق هوش طبیعی دانست و فراتر از فهم الگوریتمها برای کنترل رفتار فضای مجازی، بر تقویت کلیک مثبت در فضای مجازی تاکید کرد و گفت: ما الان گرفتار کلیک منفی هستیم، هر چند برای کنترل این کلیک منفی در پی راه گشاییهایی هستیم و بسیار مهم است، اگر بستر به سمت کلیک مثبت حرکت کند، منشا سلامت انسانی و اجتماعی و نتیجهی آن اینترنت پاک است. ظرفیت هوشمند اینترنت برای ارتقاء سطح و کیفیت زندگی بسیار گسترده و عمیق است؛ ما باید توان بهره گیری از ابتکارات منتهی به سلامت اجتماعی در محیط مجازی را تقویت کنیم.
در پایان این نشست، با پرسش و پاسخی در بین حاضرین و سخنران نشست، زوایایی از موضوع نشست مورد بحث قرار گرفت.