پنجاه و چهارمین نشست کرسی یونسکو در فرهنگ و فضای مجازی:دوفضایی شدن جهان

شناسایی الگوهای رابطه بین باورهای دینی و اجتماعی مردم تهران و رفتار شبکه‌ای آنان در شبکه اینستاگرام

پنجاه‌و چهارمین نشست کرسی یونسکو در فرهنگ و فضای مجازی: دوفضایی‌شدن جهان با عنوان « شناسایی الگوهای رابطه بین باورهای دینی و اجتماعی مردم تهران و رفتار شبکه‌ای آنان در شبکه‌ی اینستاگرام » با سخنرانی  دکتر سمانه کچویی، دکتری مدیریت رسانه ، در روز سه شنبه ۱۶ اسفند ماه۱۴۰۱، ساعت ۱۰:۰۰ الی ۱۲:۰۰ در دانشکدۀ مطالعات جهان برگزار شد.

این پژوهش با رویکردی شبه آزمایشگاهی در تلاش است تا الگوی روابط معنادار میان باورهای افراد و رفتاری که در شبکه‌های اجتماعی در قبال پیام‌ها انجام می‌دهند را شناسایی کند. یافته‌های این مطالعه نشان دادند که میزان آشنایی با باورهای افراد و همچنین تفکیک پیام‌های شبکه‌های اجتماعی به ایده‌های محوری که در آنها نهفته است، میتواند روش عملی‌ای برای پیش‌بینی رفتار شبکه‌ای کاربران باشد و درک جدیدی در خصوص اینکه افراد با چه باورهایی، چه پیام‌هایی را لایک می‌کنند و یا حتی واکنش منفی به آنها نشان می‌دهند. این مطالعه در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول با استفاده از تحلیل کیفی پست‌های اینستاگرام ایده‌های تکرار شونده را استخراج و از میان آنها چهار باور را انتخاب شدند. اول، «افتخارآمیز بودن ایران و به طور خاص در مورد توان نظامی»، دوم، «نقش دعا در موفقیت کشورها و به طور خاص در پیشرفت ایران»، سوم، « ایرانیان در میان مردم جهان ضریب هوشی بسیار بالایی دارند.» و چهارم «باور به تئوری توطئه». مرحله دوم پژوهش با روش کمی انجام شد، برای این منظور پژوهشگران پرسشنامه‌ای دو بخشی طراحی کردند؛ در بخش اول، میزان پایبندی افراد به هرکدام از باورهای براساس مقیاس لیکرت مورد سنجش قرار گرفت و در بخش دوم، پس از طراحی پست‌هایی حاوی یک یا دو باور از افراد خواسته شد تا نوع واکنش خود را به پیام‌ها با لایک، کامنت و اشتراک‌گذاری مشخص کنند. پرسشنامه از سوی ۳۹۳ نفر از ساکنان تهران پرشد. نتایج پژوهش نشان دادند چنانچه در یک پیام دو باور اول و دوم وجود داشته باشند، منجر به افزایش واکنش مثبت به آنها می‌شود. در خصوص باور سوم رابطه میان واکنش به پیام و پایبندی به باور ضعیف است و در مورد باور چهارم رابطه معناداری میان لایک کردن پیام‌ها و میزان پایبندی به آن باور وجود دارد.